Wat is doomscrollen precies
Je neemt je voor om nog één filmpje te kijken, en ineens is het een uur later. Je ogen branden, je gedachten razen en slapen lukt niet meer. Dat eindeloze scrollen langs nieuws, drama en korte video’s heeft een naam: doomscrollen. Het is de gewoonte om steeds verder te blijven scrollen, ook al voel je je er slechter door.
Doomscrollen is geen officiële diagnose, maar een herkenbaar internetfenomeen. Vooral ’s avonds en ’s nachts zijn we er gevoelig voor. Je ligt op de bank of in bed, je pakt je telefoon “heel even” en je brein krijgt een constante druppel van prikkels, mini-verhaaltjes en emoties. Dat voelt alsof je niks wilt missen, maar ondertussen raakt je hoofd overvol.
Waarom je brein verslaafd raakt aan eindeloos scrollen
De beloningsprikkel van onverwachte content
Apps als TikTok, Instagram en X zijn zo ontworpen dat je steeds beloningen krijgt: een grappige video, een sappige roddel, een schokkend nieuwsfeit. Je weet nooit precies wat de volgende video of post wordt. Juist dat onvoorspelbare maakt het moeilijk om te stoppen. Je brein krijgt kleine shotjes dopamine, waardoor je blijft denken: de volgende is misschien nóg leuker of belangrijker.
FOMO en het gevoel iets te missen
Daar bovenop komt FOMO: de fear of missing out. Je wilt meepraten over het laatste internetdrama, de nieuwste serie of de trend op TikTok. Dat gevoel dat er altijd ergens online iets gebeurt, maakt dat je blijft kijken, ook als je moe bent of eigenlijk geen zin meer hebt.
Stress, onrust en slecht slapen
Ironisch genoeg grijpen veel mensen naar hun telefoon om te ontspannen, maar doomscrollen doet vaak het tegenovergestelde. Negatief nieuws, heftige beelden en discussies zorgen voor meer spanning. Het blauwe licht van je scherm remt bovendien de aanmaak van melatonine, het slaaphormoon. Gevolg: je voelt je onrustig, je valt later in slaap en je slaap is minder diep.
Hoe je doomscrollen stap voor stap doorbreekt
Maak het jezelf moeilijker om te blijven scrollen
Je hoeft je telefoon niet radicaal weg te leggen om meer rust te ervaren. Kleine aanpassingen helpen al. Verplaats de apps waarop je het meest doomscrollt naar een aparte map of een andere pagina, zodat je bewuster klikt. Zet automatische video-afspeling uit waar dat kan. Gebruik de ingebouwde schermtijd-functie om een limiet in te stellen voor apps waarvan je weet dat ze je nachtrust stelen.
Creëer een “offline buffer” voor het slapengaan
Probeer minstens een half uur voordat je gaat slapen geen social media meer te openen. Leg je telefoon buiten handbereik, bijvoorbeeld op je bureau in plaats van op je nachtkastje. Vervang het scrollmoment door iets anders wat weinig prikkels geeft, zoals een papieren boek, een tijdschrift of een korte ademhalingsoefening. Zo krijgt je brein tijd om af te schakelen.
Wees eerlijk tegen jezelf over je stemming
Merk je dat je gaat scrollen als je gestrest, somber of verveeld bent, sta dan even stil bij die emotie. Vraag jezelf af of je je hierna echt beter voelt. Vaak is het antwoord nee. Door dat bewust te herkennen, ontstaat ruimte om iets anders te kiezen: een korte wandeling, even muziek luisteren, iemand appen of gewoon niets doen.
Doomscrollen hoort inmiddels bij het moderne internetleven, maar het hoeft je nachten niet te domineren. Met een paar bewuste keuzes houd je het leuk, licht en feijn voor je hoofd.
