Waarom verwarren mensen 'gebeurd' en 'gebeurt'?
De Nederlandse taal kan soms verwarrend zijn, zeker als het gaat om werkwoordspelling. Een veelvoorkomende vraag is of je 'gebeurd' of 'gebeurt' moet gebruiken. Deze twee woorden lijken sterk op elkaar, maar betekenen iets heel anders. In dit artikel helpen we je om het verschil te begrijpen, zodat jij voortaan zeker weet welke vorm je moet gebruiken.
Wanneer schrijf je 'gebeurt'?
'Gebeurt' is de tegenwoordige tijd van het werkwoord 'gebeuren'. Dit gebruik je wanneer je praat over iets dat nu gebeurt. Het is een vervoeging van het werkwoord, met een 't' op het einde omdat het onderwerp in de derde persoon enkelvoud staat. Bijvoorbeeld: "Wat gebeurt er als ik op deze knop druk?"
Een handig ezelsbruggetje is om te kijken of je de zin kunt vervangen door een tegenwoordige tijdsvorm. Als je bijvoorbeeld zegt: "Er gebeurt iets geks op straat", kun je bedenken dat het nu, op dit moment, aan de gang is. Dan gebruik je dus 'gebeurt'.
Wanneer gebruik je 'gebeurd'?
'Gebeurd' is het voltooid deelwoord van het werkwoord 'gebeuren'. Dit gebruik je in combinatie met een hulpwerkwoord, zoals 'hebben' of 'is'. Bijvoorbeeld: "Wat is er hier gebeurd?" of "Er is iets vreemds gebeurd."
Het voltooid deelwoord verwijst naar iets dat al heeft plaatsgevonden. De actie is dus in het verleden gebeurd. Hier hoort altijd een hulpwerkwoord bij, anders klopt de zin taalkundig niet. Zeg dus nooit zomaar "Er gebeurd iets geks" als je bedoelt dat het al achter de rug is, want dan moet je 'gebeurd' schrijven met een 'd'.
Fouten voorkomen in de praktijk
Het is makkelijk om je te vergissen, vooral in spreektaal of als je snel typt. In formele teksten of op sociale media vallen deze fouten extra op. Probeer daarom altijd na te gaan of je spreekt over nu (dan gebruik je 'gebeurt') of over iets dat al is voorgevallen (dan gebruik je 'gebeurd').
Denk ook aan de hulpwerkwoorden. Als je een zin maakt met 'heeft', 'is' of 'hebben', dan volgt in vrijwel alle gevallen het voltooid deelwoord: 'gebeurd'.
Gaat je zin over iets dat op dit moment plaatsvindt en staat het in de derde persoon? Dan gebruik je 'gebeurt'. Probeer maar eens een paar voorbeeldzinnen te maken met beide vormen, dat helpt bij het onthouden.
Samenvattend
Gebruik 'gebeurt' wanneer je wilt aangeven dat iets nu plaatsvindt. Denk aan de zin: "Er gebeurt iets raars." Gebruik 'gebeurd' als er al iets is voorgevallen en je een hulpwerkwoord gebruikt, zoals in "Er is iets raars gebeurd." Door goed te kijken naar de tijd waarin de gebeurtenis plaatsvindt, kun je eenvoudig bepalen welke vorm correct is.
Met dit verschil scherp op je netvlies, kom je professioneel en taalvaardig over. En dat is zeker in de digitale wereld mooi meegenomen!
