Waarom maken we vaak fouten met bedoeld en bedoelt?
De Nederlandse taal kan soms lastig zijn, en een veelvoorkomende fout is het verschil tussen 'bedoeld' en 'bedoelt'. Beide woorden lijken erg op elkaar, maar ze worden in verschillende situaties gebruikt. Dit kan voor verwarring zorgen, zeker als je snel een bericht of tekst schrijft. In dit artikel leggen we uit wanneer je welk woord gebruikt, zodat je deze fout nooit meer maakt.
Het verschil tussen bedoeld en bedoelt
Wat betekent bedoeld?
'Bedoeld' is een voltooid deelwoord. Het gebruik van dit woord geeft aan dat de handeling al is afgelopen. Een voorbeeld: "Het was niet zo bedoeld." Hier spreek je over iets dat in het verleden is gebeurd. 'Bedoeld' wordt dus vaak gebruikt in combinatie met hulpwerkwoorden zoals 'hebben' of 'zijn'.
Wat betekent bedoelt?
'Bedoelt' is een vervoeging van het werkwoord 'bedoelen' in de tegenwoordige tijd. Het gebruik van dit woord geeft aan dat de handeling in het heden plaatsvindt. Een voorbeeld: "Wat bedoelt zij daarmee?" In deze zin vindt de actie, het bedoelen, nu plaats of wordt het bedoeld dat het actueel is.
Hoe weet je welk woord je moet gebruiken?
De hulpregel van het werkwoord
Een simpele manier om het verschil te onthouden is door de zin in een andere tijd te zetten. Als het woord verandert, gebruik je 'bedoelt'. Als het woord niet verandert, gebruik je 'bedoeld'. Voorbeeld:
- "Zij bedoelt het goed." (Tegenwoordige tijd)
- Verander deze zin naar verleden tijd: "Zij bedoelde het goed." Hier verandert het woord, dus het blijft 'bedoelt' in de tegenwoordige tijd.
- "Het was goed bedoeld." (Verleden tijd)
- Deze zin blijft exact hetzelfde in de verleden tijd, wat betekent dat het juist is om 'bedoeld' te gebruiken.
Onthoud de persoonsvorm
Als het onderwerp een actie uitvoert in een tekst, is het meestal de persoonsvorm die vervoegd moet worden. Een persoonsvorm hangt direct samen met het onderwerp. 'Bedoelt' hoort altijd bij een persoonsvorm. Let dus altijd op wie of wat het werkwoord doet.
Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt
Bij snelle teksten of gesprekken
Bij het snel typen van berichten op sociale media of in het dagelijks spreken sluipen fouten vaak makkelijker in je zinnen. Neem iets meer tijd om een zin na te lopen en te vragen: "Heb ik het over het verleden of de tegenwoordige tijd?" Zo voorkom je vergissingen zoals "Dat is zo bedoelt" in plaats van "Dat is zo bedoeld."
Controleer je werk met online tools
De Nederlandse taal heeft meerdere tools en grammaticacontroleprogramma’s waarmee je jouw fout kunt opsporen. Denk aan een eenvoudige spellingcheck in Word of online grammar-verbeteraars. Dit kan nuttig zijn, vooral als je twijfelt of een volgorde niet helemaal klopt.
Oefen jezelf in foutloos Nederlands schrijven
Taal is een kwestie van oefenen en leren. Hoe vaker je leest of schrijft, hoe meer je de geleerde regels onthoudt. Door bewust stil te staan bij dit soort grammaticale kwesties wordt het makkelijker om fouten te vermijden. Dus onthoud: 'bedoeld' in voltooide tijd en 'bedoelt' in de tegenwoordige tijd. Blijf oefenen en je zult merken dat het automatisch goed gaat!
